Het grote voordeel aan handelen in, en betalen met Bitcoin, is dat het anoniem is. Dat is een van de eerste associaties die veel mensen met de digitale munt hebben: dat het anoniem is. Dat is maar gedeeltelijk waar, want de transacties en wallet zijn eigenlijk voor iedereen volledig inzichtelijk. Daarvoor moet je wel weten wie de eigenaar van een bepaalde wallet is. Maar toch is Bitcoin redelijk anoniem. Perfect voor wie geeft om zijn of haar privacy. Korte disclaimer: dit artikel is geschreven voor educatieve doeleinden en niet voor criminele activiteiten.
Hoe anoniem is Bitcoin?
‘Ik heb niks te verbergen!’, horen we vaak in Nederland. Dat is niet helemaal waar: we hebben best wel wat te verbergen. Je zou niet willen dat iedereen kan zien hoeveel geld je hebt en waar je het aan uitgeeft. Mensen zijn toch best wel gesteld op hun (financiële) privacy.
Bitcoin is redelijk anoniem. Er zijn dan ook veel mensen die voor Bitcoin kiezen omdat ze veel geven om hun privacy. Ze letten goed op welke zaken ze delen met de wereld en welke niet. Eerlijk is eerlijk: niemand wil dat zijn of haar hele betaalgeschiedenis op straat komt te leggen. Ter vergelijking met een traditionele dienst als iDEAL: met iDEAL geef je je bankrekeningnummer en soms ook andere gegevens vrij. Je kunt altijd worden gekoppeld aan een transactie.
Hoe anoniem is Bitcoin nu precies? In principe is een Bitcoin-transactie ingewikkeld te herleiden. Dat komt doordat je niet met een bankrekeningnummer werkt, maar met een transactie-ID: een zogenaamde ‘private key’. Voor iedere aparte transactie krijg je er eentje toegewezen.
Hoe koop je anoniem Bitcoin?
Nu we weten hoe anoniem Bitcoin echt is, kunnen we ons focussen op het kopen van Bitcoin. Dat kan middels verschillende diensten en op verschillende manieren. De ene manier om Bitcoin te kopen biedt meer anonimiteit dan de andere. Laten we eens kijken naar hoe je anoniem cryptocurrency koopt.
Diensten gebruiken om Bitcoin te kopen
Bitcoin heb je natuurlijk niet zomaar. Die moet je wel eerst kopen. Als je al andere cryptomunten hebt, is het simpel: je kunt ruilen op de exchanges. Zo kun je bijvoorbeeld je Ethers inruilen voor Bitcoin. Als je nieuw bent met cryptomunten is het ook simpel: je kunt euro’s inwisselen voor Bitcoin.
Er zijn allerlei diensten om euro’s om te wisselen naar cryptocurrency. Een voorbeeld hiervan is bijvoorbeeld Monero. Je koopt dan Bitcoin bij Monero of Bitvavo, met een ouderwetse methode: via iDEAL. Je bent dan te herleiden, maar daar kun je al snel vanaf.
Je kunt Bitcoin namelijk van de ene naar de andere wallet sturen, zonder persoonsgegevens te versturen. In principe kun je zelfs gebruikmaken van het beveiligde Tor-netwerk.
Echt anoniem: met een cash transactie
Als je echt anoniem wilt blijven, kun je het best een cash transactie doen. Je ruilt fysieke euro’s dan in voor Bitcoin of andere cryptocurrency. Je betaalt het vooraf besproken bedrag in contacten en ontvangt Bitcoin in een veilige hardware wallet.
Dat hoeft helemaal niet met allerlei sketchy deals met handelaren die het liefst onder de radar blijven; in Nederland staan talloze Bitcoin ATM’s. Deze pinautomaten werken omgekeerd: in plaats van dat je briefjes uit de muur trekt, stop je geld in het apparaat. Het apparaat wisselt het conventionele geld dan om naar Bitcoin. De Bitcoin komen direct in je wallet terecht.
Een wallet met Tor of VPN
Er zijn allerlei wallets die je kunt gebruiken met een privébrowser als Tor. Wasabi Wallet is hier een voorbeeld van. Deze wallet gebruikt BIP157 en BIP158, wat ook wel bekend staat als Neutrino. Dat houdt in dat de wallet niet bekend maakt in welke transacties je geïnteresseerd bent of bij welke transacties je betrokken bent.
Dat werkt zo: bij het opstarten van Wasabi Wallet wordt een filtertabel van de server gedownload. Deze tabel is voor iedere gebruiker hetzelfde. Daarna bepaalt de wallet met behulp van de tabel welke Bitcoin-blokken er gedownload moeten worden. Doordat ze volledig gedownload worden bij verschillende nodes, kunnen transacties niet gekoppeld worden.
Om helemaal anoniem te zijn, moeten transacties niet aan persoonsgegevens gekoppeld kunnen worden. Online is je IP-adres ook een privégegeven. Daarom werken veel Bitcoin-handelearen ook met de Tor-browser: dit is een extra beveiligde browser die zich aanmeldt op een ander netwerk. Je IP-adres wordt zo nooit gelekt aan een derde partij.
Nog een laag veiligheid toevoegen? Dan kun je een VPN (Virtual Private Network) toevoegen. Dat is een soort tunnel waar de data versleuteld door verstuurd wordt. Pas op het eindpunt wordt de data ontsleuteld. Met een VPN krijg je tijdelijk ook een ander IP, waardoor je niet te achterhalen bent. Zo handel je iets anoniemer in Bitcoin.
Anonimiteit verdwijnt
Tegenwoordig ben je wel steeds minder anoniem met het handelen in Bitcoin. Dat komt doordat er regulering op het handelen van toepassing is. Zo moet je je bijvoorbeeld bij sommige cryptobrokers en exchanges identificeren. Daarvoor moet je bijvoorbeeld een gedeelte van je identiteitskaart of paspoort kopiëren en opsturen. Niet een ideale situatie, maar waarom moet dat eigenlijk?
Exchanges en brokers zijn gebonden aan de regels van de landen waarin ze gevestigd zijn. Zo ook in Nederland. De overheid vreest dat cryptocurrencies gebruikt kunnen worden voor illegale praktijken, zoals witwassen of het financieren van terroristische activiteiten. Door cryptogebruikers zich te laten legitimeren, weet de exchange precies wie transacties heeft gedaan, en wat voor transacties. Bij illegale activiteiten ben je dan gemakkelijker op te sporen.
Het legitimeren op een platform is een eenmalige stap en daarna kun je aan de slag met crypto’s. Anonimiteit is mooi meegenomen als het er is, maar het is geen kernwaarde van cryptocurrencies. Veiligheid is wel een kernwaarde van cryptomunten.